وزیراعظم دے نواں پاکستان ہاﺅسنگ منصوبہ اتے تعمیراتی شعبہ سانگے مراعاتی پیکیج دی ودھ تعریف کیتی ڳئی اے :عام آدمی دی چھت دا خواب حقیقت اچ تھیوݨ ویندا پئے

تحریر ۔ یاسرعرفات
ترجمہ۔ڈاکٹر سعدیہ کمال

وزیراعظم عمران خان ملک اچ بے گھر غریب عوام کیتے 50 لکھ گھراں دی تعمیر دے ہک ٻئے وݙے منصوبے کوں پورا کرݨ تے زبردست پذیرائی حاصل کیتی اے۔ اوہ آپدے ہم عصر لوکاں اچ ہک ایجھےخواب کوں عملی شکل ڈیوِݨ کیتے اڳوں ودھن جیں بارے انھاں دے مخالفین صرف سوچ سڳدے ہن۔ ملک اچ بلڈر کمیونٹی ” نواں پاکستان” ہاﺅسنگ پروگرام کوں کامیاب بنڑاوݨ اچ آوݨ آلیاں رکاوٹاں مکاوݨ تے وزیراعظم عمران خان دے کردار دی تعریف کیتی اے۔
وزیراعظم دی ݙوں سال وچال انتھک کوششاں دے نتیجے اچ اے پروگرام ہݨ تیار اے ات?? بلڈرز نے 50 لکھ گھراں دی تعمیر دے حوالےنال حکومتی کوششاں اچ ہتھ ونڈاوݨ کیتے ہک چنڳاں پلیٹ فارم ڈیوݨ تے خوشی دا اظہار ات?? وزیراعظم دی کوششاں کوں خراج تحسین پیش کیتا اے۔
وزیراعظم دی صدارت ??چ تھیوݨ آلے کئی اجلاساں اچ ایں منصوبے تے بہوں غور تےفکرکیتی ڳئی اے ات?? انھاں دے پکے ارادیاں پاروں اے خواب ہک حقیقت بݨ ڳئے انھاں دیاں کوششاں دی وجہ توں بلڈر کمیونٹی ایں امید نال پروگرام دی تعریف کیتی اے جو 50 لکھ گھراں دی تعمیر دا ہدف عمل کرݨ دے قابل اے۔
ایسوسی ایشن آف بلڈرز اینڈ ڈویلپرز آف پاکستان (آباد) دے چیئرمین محسن شیخانی آکھیے جو حکومت ولوں ہاﺅسنگ دے شعبے کوں مراعات دی پیشکش توں 50 لکھ گھراں دی تعمیر دا ہدف حاصل کرݨ اچ مدد ملسی ات??1.5 کروڑ بندیاں کوں روزگار دا موقع لبھسی۔
مراعاتی پیکیج دا خیرمقدم کریندے ہوئے انھاں دا آکھݨ ہا جو پی ٹی آئی دی حکومت ہاﺅسنگ دے شعبے کوں ملک دی 70 سال دی تریخ اچ پہلی دفعہ ہک صنعت دا در??ہ ݙتے ۔ انھاں آکھئے جے شروع اچ حکومت 10 لکھ گھراں دی تعمیرکوں ہتھ لاݙتے جیندے نال 25 لکھ لوکیں کوں روزگارملسی ات?? 40 توں 72 جڑیاں ہوئیاں صنعتاں بحال تھیسن۔ اے پیکیج تعمیراتی صنعت کیتے ݙاڈھا سودمند ھے۔
انھاں آکھیے جوکورونا وبا توں پوری دنیا اچ اقتصادی ترقی اچ مندی ݙٹھی ڳئی اے پر امید اے جو ایں پراجیکٹ تے تکھے پیشرفت اقتصادی ترقی کوں ودھیسی۔ تعمیراتی صنعت اساݙی معیشت اچ مرکزی حیثیت رکھیندی اے ات?? ایندے ودھنڑ نال ہاﺅسنگ یونٹاں دی گھٹکی تے قابو پاونڑ اچ مدد ملسی جیندے نتیجہ اچ ملحقہ صنعتاں ترقی کریسن ات?? روزگار دے مواقع ملسن ۔
نواں پاکستان ہاﺅسنگ اینڈ ڈویلپمنٹ اتھارٹی دے چیئرمین لیفٹیننٹ جنرل (ر) انور علی حیدرایں امید دا اظہار کیتا اے جو دستاویزی عمل کوں سوکھا بݨاوݨ اچ ات?? کاروباری آسانیاں کوں یقینی بݨاوݨ سانگےݙوجھے اقدامات توں ہاﺅسنگ ات?? تعمیراتی صنعت اچ مزید سرمایہ کاراں کوں راغب کرݨ اچ مدد ملسی۔ انھاں دا آکھنڑ ہا 31 دسمبر تئیں ہاﺅسنگ ات?? تعمیراتی صنعت اچ سرمایہ کاری کرݨ آلے سرمایہ کاراں توں انھاں دے ذرائع آمدن کائیناں پچھے ویسن۔ ایں توں پہلے بلڈرز ات?? ڈویلپرز کیتے منظوری گھنݨ اوکھا کم ہاپر ہݨ حکومت ہاﺅسنگ ات?? تعمیراتی شعبے دی سہولت کیتے ”منظوری دے طریقہ کار“ کوں سوکھا کرݙتے۔ انھاں وکھو وکھ صنعتاں دے فیدے، مجموعی اقتصادی سرگرمی ات?? روزگار دے موقع ڈیوݨ کیتے تعمیراتی صنعت کوں مراعات ڈیوݨ دے حکومتی وژن دا وی حوالہ ݙتا۔
حکومت دی خاہش اےجو بلڈرز ات?? ڈویلپرز ایں پیکیج دا بھرپور فیدہ چاون ات?? 31 دسمبر 2020ءتوں پہلے آپدے منصوبے شروع کرݙیون ۔
ہک ماہر اقتصادیات ات?? پالیسی ادارہ برائے پائیدار ترقی (ایس ڈی پی آئی) دے ایگزیکٹو ڈائریکٹر عابد قیوم سلہری تعمیراتی شعبے کوں مستقبل دی محرک قوت واڳݨ ݙیکھدے پئین ۔انھاں تعمیراتی صنعت کیتے مراعات دی تعریف کیتی جیندے نال غریب عوام فیدہ چیسی۔
بلڈرز ات?? رئیل اسٹیٹ ایجنٹس وی ایں پیکیج کوں تعمیراتی شعبہ دی بحالی دا ہک وݙااقدام قرار ݙتے ات?? توقع ظاہر کیتی اے جو حکومتی مراعات توں ملکی تے غیر ملکی سرمایہ کاراں دا اعتماد یقینی طور تے بحال تھیسی۔
ایں حکومتی اقدام تے تبصرہ کریندےے ہوئیں ہک معروف پراپرٹی ڈویلپر ات??کاروباری شخصیت اعجاز گوہر آکھیے جو گھٹ شرح سود تے گھراں دی تعمیر کیتے اے پہلا منصوبہ اے جیڑھا تلویں ات?? متوسط طبقے سانگے تیار کیتا ڳے۔ کمرشل بینک تعمیراتی سرگرمیاں کیتے آپدےپورٹ فولیو دا 5 فیصد مختص کریسن۔ انھاں آکھیے جو غیر رسمی ان رجسٹرڈ معیشت اچ 20 ٹریلین روپے گردش کریندے پئین ات?? ہݨ لوکیں کنیں 31 دسمبر 2020ءتئیں رئیل اسٹیٹ شعبے اچ سرمایہ کاری کر تے وݙی رقم کوں ظاہر کرݨ دا اہک موقع اے۔ ہݨ گھٹ آمدنی آلے غریب بندیاں 5 فیصد مورگیج فنانسنگ دی سہولت دے نال پنج مرلہ دا گھر تعمیر کر سڳدن۔
انھاں آکھیے جومورگیج فنانس دا آغاز 82 سال پہلے امریکہ اچ تھیا ہا جیندے نال اوندی معیشت بحال تھیوݨاں شروع تھئی ہئی ات?? پاکستان ہوم مورگیج فنانسنگ دے حوالے نال ترقی یافتہ ملکاں دے مقابلے اچ ٻہوں پچھوں ۔
خصوصی پیکیج دے اعلان دے بعد اسٹیٹ بینک آف پاکستان بینکاں کیتے مورگیج قرضیاں اچ توسیع ات?? ڈویلپرز تے بلڈرز کیتے فنانسنگ دا لازمی ہدف مقرر کرݨ دا فیصلہ کیتا اے۔
پاکستان مورگیج ری فنانس کمپنی (پی ایم آر سی) دے منیجنگ ڈائریکٹر ات?? چیف ایگزیکٹو آفیسر مدثر خان آکھیے جو پی ایم آر سی عالمی بینک ات??حکومت دے تعاون نال ری فنانسنگ دی سہولت ݙیندی پئی اے ۔ انھاں آکھیے جو اساں 11 شراکت دار بینکاں ات?? مالیاتی اداریاں کوں انھاں دی روائتی ات?? جدت آمیز اسلامی ری فنانسنگ پروڈکٹس اچ 15 ارب روپے ݙے تےلمبی مدت دی سستی ہاﺅسنگ فنانس کوں ہک حقیقت اچ بدل ݙتے ۔ پی ایم آر سی گھٹ لاگت دے گھراں کیتےقرض ڈیوݨ آلے بینکاں دی حوصلہ افزائی کیتے حکومت دے ٹرسٹی دے طور تے رسک شیئرنگ دی سہولت وی متعارف کرائی اے۔ کمپنی نے انشورنس انڈسٹری نال رل تے نواں پاکستان پروگرام دے تحت گھٹ لاگت دے گھراں کیتے نوی روائتی ات?? تکافل مصنوعات وی تیار کیتیاں ہن ۔
عارف حبیب کارپوریشن لمیٹڈ دے ڈائریکٹر محمد اعجاز آکھیے جو پی ٹی آئی حکومت کریڈٹ دی مستحق اے کیوں جو اوں نی صرف چیلنجاں تے قابو پاتے جڈاں جوآپدے مقصد تےبھرپور تو??ہ ݙتی اے ات?? نجی شعبے دی شراکت دا مثبت انداز اچ اظہار کیتے۔ انھاں دا آکھݨ ہا جو حکومت مشاورت ??ا ہک جامع عمل شروع کیتا اے تےسارے متعلقہ اسٹیک ہولڈرز نال مشاورت ??چ مصروف رہی اے۔ کئی وی ادھورے منصوبے تے کم کرݨ دی بجائے اداریاں دی تشکیل ات??اصلاحات دے ذریعے ہک موثر نظام دی تیاری تے مستحکم ات??بتدریج ترقی کوں برقرار رکھیا اے۔ ایں وچال آسانی نال کاروبار دی تشکیل ات?? ضابطگی دے قوانین اچ اصلاحات توں ادارہ جاتی مالی تعاون فعال ہوسی جیڑھا ہک مثبت قدم اے۔ انھاں بیا آکھیا جو اہم عنصر سرمایہ کار اے۔ تعمیراتی شعبہ کوں صنعت دا در??ہ ݙیندے ہوئیں اعتماد دی فراہمی نال ایں شعبےاچ میں مزید سرمایہ کاری آلے پاسے انھاں کوں متحرک کرݨ اچ مدد ملسی
کیپیٹل سمارٹ سٹی، بحریہ ٹاﺅن، بلیو ورلڈ سٹی، لاہور سمارٹ سٹی ات?? ݙوجھے منصوبیاں نال جڑیے بلڈر مکین مارکیٹنگ پرائیویٹ لمیٹڈ دے چیف ایگزیکٹو آفیسر حسن طلال آکھیے جو انھاں اقدامات تے اساں پی ٹی آئی حکومت دے مشکور ہیں۔ ٹیکس اچ سہولت ڈیوݨ نال مثبت اثرات پوسن ۔ نواں پاکستان ہاﺅسنگ منصوبہ تعمیراتی صنعت کوں فروغ ڈیوݨ اچ مددگار ثابت تھیسی ۔
ہک بلڈر ات?? انٹیریئر ڈیزائنر محمد احسن نے تعمیراتی شعبے کوں درست سمت اچ گامزن کرݨ ات?? معیشت دی بحالی کیتے حکومت ولوں مراعاتی پیکیج کوں بروقت اقدام قرارݙتے ۔ انھاں آکھیے جو تعمیراتی شعبے اچ تیز رفتار ترقی 40 شعبیاں کوں کاروبار مہیا کریسی ات?? روزگار دے موقع ملسن۔ جے ایں رفتار نال کم جاری رہیا تاں 50 لکھ گھراں دی تعمیر دا ہدف آسانی نال مکمل تھی ویسی۔
پرائیویٹ ہاﺅسنگ سوسائٹیاں وی پیکیج دی تعریف کریندے آکھیے جوایندے نال رئیل اسٹیٹ دے کاروبار کوں فروغ ملسی
جیڑھا حکومت دا ہک شاندار کارنامہ اے۔ سیکریٹری سویلین کوآپریٹو ہاﺅسنگ سوسائٹی (سواں گارڈن) محمد منشا ساہی آکھیے جو کہیں حکومت ولوں تعمیراتی شعبے کیتے خاص طور تے کورونا وائرس دی وبا دے دوران اے ہک ٻہوں چنڳی پیشکش اے۔ ایندے نال اوکھے وقت توں نکلݨ اچ مدد ملسی ۔
تعمیراتی سرگرمیاں کوں ودھݨ تے فروغ ڈیوݨ کیتےحکومت کنسٹرکشن انڈسٹری کیتے خصوصی ریلیف پیکیج دا اعلان کیتا اے
آل پاکستان سیمنٹ مینوفیکچررز ایسوسی ایشن دے چیئرمین اعظم فاروق نے آکھیے جو نیا پاکستان ہاﺅسنگ پروگرام نال مارکیٹ اچ کاروباری سرگرمیاں بحال کرݨ ات?? اسٹیل دی صنعت کوں فیدہ پڄاوݨ اچ مدد ملسی۔ انھاں آکھیے جو مشکل صورتحال اچ جیڑھلے پوری دنیا دی معیشت سست روی دا شکار اے، پاکستان سانگے ٻہوں چنگا موقع اے جو او
بحران توں باہر نکلݨ سانگے نویں گھراں دی تعمیر سویں بہتر منصوبیاں دا انتخاب کرے۔
پاکستان آئرن اینڈ اسٹیل مرچنٹ ایسوسی ایشن دے چیئرمین طارق ارشاد آکھیے جوتعمیراتی صنعت کہیں وی معیشت کیتے مرکزی حیثیت رکھدی اے جیندے نال روزگار دے وݙے موقعے لبھدن ۔
آل پاکستان ماربل انڈسٹری ایسوسی ایشن دے چیئرمین نعمان باقی صدیقی حکومتی فیصلہ دا خیرمقدم کریندے ہوئیں آکھیے جو موجودہ مشکل صورتحال اچ ایں اقدام نال نہ صرف تعمیراتی شعبے کوں فیدہ تھسی جݙاں جو پوری معیشت ایندے توں فیدہ چیسی ۔
وفاقی کابینہ انکم ٹیکس آرڈیننس 2001ءاتےفنانس ایکٹ 1989ءاچ ترامیم دے ذریعے تعمیراتی صنعت کوں ٹیکس مراعات ڈیوݨ کیتے آرڈیننس دی منظوری ݙتی ۔ آرڈیننس دے ذریعے تعمیراتی صنعت کیتے مراعاتی پیکیج دی منظوری دا مقصد معاشی سرگرمیاں دا فروغ ات?? ملک اچ روزگار دے مواقع پیدا کرݨ ہا جیڑھے کورونا وائرس وبا دی وجہ توں لاک ڈاﺅن توں متاثر تھئین۔
نیا پاکستان ہاﺅسنگ ڈویلپمنٹ اتھارٹی دے منظور شدہ گھٹ لاگت دے ہاﺅسنگ منصوبیاں کیتے ٹیکساں اچ 90 فیصد مزید چھوٹ ݙتی ڳئی اے ۔ ٹیکس دی نویں شرح دا اطلاق 31 دسمبر 2020ءتوں پہلے شروع تھیوݨ آلے نویں منصوبیاں ات?? ایں سکیم دے تحت ٹیکسیشن دا انتخاب کرݨ آلے موجودہ نامکمل منصوبیاں تے ہوسی ۔ ݙوہیں نویں ات?? موجودہ منصوبیاں دا ایف بی آر دے نال اندراج کراوݨاں ہوسی ۔ موجودہ منصوبے تکمیل بارے خود آگاہ کریسن ات?? نویں فکسڈ ٹیکس اسکیم دے تحت منصوبے دے بقیہ حصہ کیتے فکسڈ ٹیکس ادا کریسن ۔ ایں سکیم دے تحت ٹیکسیشن دا انتخاب کرݨ آلے بلڈرز ات?? ڈویلپرز ولوں شیئر ہولڈرز کوں منافع دی ادائیگی تے ٹیکس توں استثنیٰ ہوسی ۔